Wednesday 10 May 2017

Sal Si Nak Cha Cun, Thih An Duh Deuh!

Rom ralkap nih A.D 70 ah Jerusalem biakinn an hrawh i Jerusalem khuapi chung ummmi Judah miphun tampi sal ah an rak tlaih hna. Sihmanhsehlaw Judah miphun, nu he pa he minung 967 cu Herod the Great nih ral-kut in zamnak ca i, rili thi (dead sea) kam te ah a rak sakmi hmun-him "Masada" ah an rak zam. "Masada" cu lungzum zum lawngte in a khatmi tlangpar ah sak a si leng ah, zei bantuk ral hmanh kai kho lo ding in, kai-dawn sangpi pi in kulh dihmi siangpahrang innsang a si.

Hi hmun ahhin, minung thong tampi hman awk za in hriam-nam an chiah, kum tampi ei awk za in rawl zong an chiah dih. Tlang tang in, minung umnak tlangpar tiang kainak caah minung pakhat tlum tete lam pathum lawng a um i zei bantuk ralkap buu ngan nih an doh hna zong ah minung pathumli leng voikhat ah kai khawh a si lo caah dohnak lam a har ngaingai.

Hi kaa hmun lawng ahhin, Sal ah tlaih rih lomi Judah miphun an tang cang ti an hngalh caah, Rome ralkap nih an kulh. Tlang kam in, tlang dang an i ser i April 16, AD 73 ah Rome ralkap cu tlangpar tiang an kai kho ai. An duh zong duh lo zong ah, misual Rome pawl sal tang ding an si cang caah, an hruaitu Eleazar ben Ya'ir nih a tanglei bantuk hin bia a chimh hna:

"Upatmi ka miphun hawi hna, hlan liopi in minung siloin Pathian lawnglawng rianh ding in lungthin aa thlek cangmi kan sinak cu, kan tuahsernak in langhter caan a phan cang.  Kanmah hi luatnak caah dohnak thawktu zong kan si bantuk in hi lungretheihnak a donghtertu zong kan si lai. Ral nih an tei i sal ah an tlaihmi hna bantuk siloin ho sal hmanh tang lo tein, upatnak he a luatmi minu/mipa dirhmun in thihnak caan ttha kan hmuhmi hi Pathian laksawng a si ko tiah ka ruah.

Cucaah kan nupi le kan fale hi sal tang loin thi hna sehlaw, kan mah zong khat le khat zaangfahnak i tuahpiak hna u sih. Sihmanhsehlaw kan thih hlan ah kan ngeihmi thilri vilate hi Rome ralkap caah lak awk um loin, kan khanh ta dih lai. Kan ral hna nih, rawl ei awk ngeih lo ruang ah an thi tiah an ruah sualnak hnga lo le anmah an sal tuannak in thih an duh deuh caah an thi tihi an hngalh khawhnak hnga, kan rawl chiahnak buk bal cu kan khang lai lo" tiah a ti hna.

Cu hnu ahcun camcawh fung in minung 10 an thim hna i cu 10 hna nihcun, a dang vialte cu vainam in an thah dih hna. Cu hnu ah, cu 10 hna lak ahcun minung pakhat an thim tthan i cu pa nihcun a dang 9 cu a thah hna. A donghnak ah cu pa cu amah le mah aa that ve!

Anmah lak ah, thih a ttih tukmi nu pahnih le ngakchia 5 cu tikhor car ah an rak i thup caah thi loin an luat i cu hna nihcun hi a cangmi thil vialte hi Rome ralkap sin ah an chim dih. Cu cu, nihin zong ah thilsining kan theih khawhnak hi a si.

Cucaah hi hmun "Masada" hi nihin ni tiang Judah miphun nih "an luatnak hmelchunhnak" caah an hman i Isreal ralkap poh nih ralkap training an dih i ralkap rian taktak tuan an thok lai te ah , hikaa hmun ahhin an training petu bawi nih a hruai hna i "Masada cu ral kut ah a tla ti lai lo" (Masada shall not fall again) tiah biakamnak an tuah zungzal.

An nih nihcun, midang sal tannak cha cun, thih an duh deuh! Pathian sal si dah ti lo, zei sal si hmanh an duh lo caah nunnak tiang an pek!

Kan nih tah, zei sal ah dah kan tan?

Zuu sal, kuat sal, sadah sal, tha-thut sal, bia duh sal, nupa sualnak sal, thin tawi sal le phunzai sal hna ah kan tan peng ve rih sual ahcun hi tuanbia nih hin kan cawnpiak seh!

Pathian sal ttuan cu Sual sal in, nitin nunnak ah luat hi a si ko!

No comments:

Post a Comment